Cmentarz wojenny w Błoniu to zabytek, którym od lat opiekuje się cała społeczność. I właśnie te prace oraz ogromne zaangażowanie mieszkańców zostały dostrzeżone na arenie ogólnopolskiej. Mowa o konkursie „Zabytek Zadbany”, w którym gmina Tarnów została laureatem w kategorii Rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu za „kompleksowy charakter prac, które objęły wszystkie elementy cmentarza z okresu pierwszej wojny światowej w Błoniu – ukształtowanie terenu, nagrobki i ogrodzenie, za wzorowy charakter działań na każdym etapie prac, dbałość o historyczną zieleń, autentyzm formy i kompozycji przestrzennej”. Uroczysta gala podsumowywująca Konkursy Generalnego Konserwatora Zabytków odbyła się 14 listopada, uczestniczył w niej wójt gminy Tarnów Grzegorz Kozioł.
- Cieszę się, że są w Polsce tacy właściciele, którzy zasługują na wyróżnienie w konkursie „Zabytek Zadbany” – łączy nas wspólna wrażliwość na piękno, które przodkowie pozostawili nam w postaci zabytków. Cieszę się, że są także samorządy, które starają się systemowo dbać o swoje zasoby kulturowe, zabytki i dziedzictwo na danym terenie – mówił podczas gali wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, generalny konserwator zabytków dr Jarosław Sellin.
Konkurs organizowany jest od 1975 roku. Jego celem jest promocja opieki nad zabytkami, docenianie najlepszych wzorów konserwacji, utrzymania i zagospodarowania zabytków. Ocenie podlegały m.in. prawidłowe wykonywanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku, właściwe użytkowanie podkreślające jego walory. Warto zaznaczyć, że do Konkursu zostało zgłoszonych 100 obiektów, spośród których wyłoniono laureatów poszczególnych kategorii. Wśród zwycięskiego grona, z I miejscem w kategorii Rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu, była gmina Tarnów reprezentująca cmentarz wojenny w Błoniu.
- Bardzo cieszę się z tego wyróżnienia. Jest to docenienie pracy całej społeczności Błonia, począwszy od dzieci, przez radę sołecką wraz z sołtysem, radnego, parafię, jak i mieszkańców, którzy na co dzień dbają o cmentarz. To dowód na to, jak można razem zrobić coś pięknego, co zostanie dostrzeżone na arenie ogólnopolskiej.– mówi wójt Grzegorz Kozioł.
Specjalne podziękowania przedstawicielom sołectwa wójt gminy Tarnów złożył podczas spotkania, kiedy to przekazał dla sołectwa pamiątkową tablicę „Zabytku Zadbanego” do oznakowania cmentarza. W spotkaniu uczestniczyli Barbara Kałdan-Molczyk – dyrektor miejscowej szkoły, sołtys miejscowości Antoni Batko, radny Stanisław Sarad, członek rady sołeckiej – Andrzej Chochorowski oraz pracownik Urzędu odpowiedzialny za koordynację prac – Józef Kuboń. W czasie spotkania włodarz gminy podkreślał, że to nagroda dla całej społeczności, dla sołtysa i rady sołeckiej za porządkowanie cmentarza od lat, dbanie o zabytek, dla radnego za zaangażowanie w zabezpieczenie środków na działania remontowe i konserwatorskie, dla dzieci ze szkoły wraz z dyrektor za coroczne organizowanie na cmentarzu obchodów Narodowego Święta Niepodległości, które skupiają całą społeczność Błonia.
- Około 20 lat temu, jak zostałem sołtysem, cmentarz był bardzo zaniedbany, zarośnięty chwastami. Wtedy wraz z kolegą z rady sołeckiej postanowiłem zająć się tym, co mamy w Błoniu najcenniejszego – naszym zabytkiem. I tak staram się dbać o cmentarz do dnia dzisiejszego, dlatego ten zaszczytny tytuł jest dla nas wszystkich wielką nagrodą – mówił podczas spotkania sołtys Antoni Batko.
- Mieszkańcy już wiedzą o tym, że mamy najpiękniejszy, najbardziej zadbany cmentarz w kraju. Dla nas wszystkich to wielka radość i duma. Dziękuję za ten wkład, który mają wszyscy przedstawiciele społeczności i sami mieszkańcy. Dziękuję wójtowi za środki przekazane na generalny remont oraz poseł Annie Pieczarce za wsparcie w ich pozyskiwaniu – mówił Stanisław Sarad.
Przypomnijmy, iż w 2021 cmentarz wojenny w Błoniu przeszedł generalny remont konserwatorski. Wykonano wtedy m.in. remont ogrodzenia wraz z elementami metalowymi, przeprowadzono regulację i uzupełnienie płyt nagrobnych, remont pomnika i uporządkowano drzewostan. Co ważne, inwestycję zrealizowano dzięki pozyskanym środkom finansowym.
Wtedy też na cmentarzu odbyły się Gminne obchody Narodowego Święta Niepodległości, w których uczestniczyli licznie zgromadzeni mieszkańcy. Warto zaznaczyć, iż szkoła podstawowa wraz z dyrektor Barbarą Kałdan-Molczyk od wielu lat organizuje obchody 11 listopada, a w biało-czerwone świętowanie włączają się nie tylko uczniowie, nauczyciele, lecz także przedstawiciele samorządu i mieszkańcy Błonia. W ciągu roku uczniowie naszej szkoły odwiedzają cmentarz, aby zapalić znicze pod pomnikiem poległych, a młodzież w ramach Szkolnego Koła Wolontariatu włącza się w porządkowanie cmentarza. Dzięki takim akcjom młodzież poznaje historię regionu i uczy się szacunku do tradycji, to jedna z ważniejszych lekcji wychowania patriotycznego – mówi dyrektor szkoły.
Cmentarz nr 198 w Błoniu z I wojny światowej został wybudowany przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej – VI Okręg Tarnów, wg projektu wiedeńskiego rzeźbiarza Heinricha Scholza z 1915 r. Położony jest na północ od wsi, po wschodniej stronie drogi prowadzącej do Zgłobic. Na cmentarzu spoczywają żołnierze armii austro-węgierskiej i rosyjskiej, znajduje się tam 7 mogił zbiorowych i blisko 300 pojedynczych. Cmentarz stanowi pamiątkę walk toczonych nad Białą i Dunajcem podczas I wojny światowej w latach 1914 i 1915.
