W piątek, 10 lutego, w rocznicę zaślubin Polski z morzem, poseł Anna Pieczarka, wójt gminy Tarnów Grzegorz Kozioł oraz historyk i znawca regionu Adam Ryba złożyli kwiaty na grobie kapitana Wiktoryna Tretera, na cmentarzu w Zbylitowskiej Górze.
Dnia 10 lutego 1920 r., po zakończeniu walk o Pomorze, generał Józef Haller wrzucił platynowy pierścień w fale Bałtyku i tym samym dokonał symbolicznego zaślubienia Polski z morzem. Na pamiątkę tych uroczystości rokrocznie Prezydent RP Andrzej Duda tego dnia składa kwiaty pod pomnikiem generała Hallera w Pucku.
Od niedawna wiemy, że rodzina generała Hallera wywodzi się ze Zbylitowskiej Góry, dlatego symboliczne złożenie kwiatów na grobie dziadka generała, kapitana Wiktoryna Tretera ma przypominać nam o tym niezwykle ważnym dla naszej niepodległości wydarzeniu.
Kapitan Wiktoryn Treter urodził ok. 1790 roku. W 1830 roku wziął udział w walkach powstania listopadowego, za które został odznaczony Orderem Virtuti Militari. W czasie Wiosny Ludów, w 1848 roku, został wiceprezesem Wydziału Ekonomicznego Rady Narodowej obwodu tarnowskiego, kierowanej przez księcia Sanguszkę, a później został wybrany do sejmu galicyjskiego. Był współwłaścicielem wsi Zgłobice, właścicielem miejscowości Niwki nad Dunajcem, a także wspólnie z Hilarym Treterem posiadał wieś Zalipie.
Wiktoryn Treter miał dwie córki - Józefę i Aleksandrę. Młodsza Aleksandra wyszła za mąż za Henryka Hallera de Hallenburga, powstańca styczniowego i znanego finansistę, który od 1879 roku pełnił funkcję dyrektora Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego we Lwowie. Małżonkowie mieli pięciu synów i dwie córki. Trzecim dzieckiem, które urodziło się w 1873 roku, był późniejszy generał broni Józef Haller.
Grób Tretera został odkryty dzięki Państwu Huberom ze Zbylitowskiej Góry. Znajduje się on w starej części cmentarza parafialnego. Jak wspomina Pan Huber, jeszcze w latach sześćdziesiątych XX w. nauczycielka historii w szkole w Zbylitowskiej Górze przyprowadzała uczniów na grób kapitana. Wiktoryn Treter ma jeszcze tablicę w kościele w Zbylitowskiej Górze, na ołtarzu głównym obok wejścia do zakrystii.
Dzięki staraniom samorządu gminy Tarnów grób kapitana Tretera został wpisany do ewidencji grobów bohaterów walk o wolność i niepodległość Polski prowadzonej przez IPN i w związku z tym czeka na sfinansowanie prac remontowych i konserwacyjnych.
