Grafika przedstawiająca element cmentarza wojennego w Koszycach Małych znalazła się w kalendarzu na 2024 rok wydanym przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Cmentarz był laureatem tegorocznej edycji konkursu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany”. Jest to duże wyróżnienie dla Gminy Tarnów.
Narodowy Instytut Dziedzictwa w swoim kalendarzu na rok 2024 za główny motyw wybrał grafiki przedstawiające właśnie dwanaście obiektów zabytkowych nagrodzonych w ostatniej edycji konkursu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany”. Kalendarz zo`stał stworzony przez Ritę Zimmernann, absolwentkę Wydziału Malarstwa i Multimediów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, która od 2013 roku realizuje swoje prace metodą kolażu. Oprócz grafiki, w kalendarzu znalazł się również opis cmentarza oraz przeprowadzonych prac, który prezentujemy poniżej.
Cmentarz z okresu pierwszej wojny światowej nr 196 w Koszycach Małych. Laureat konkursu „Zabytek Zadbany” edycja 2023 w kategorii rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu, wyróżnienie przyznano za pełny zakres prac uwzględniający konfigurację terenu, układ przestrzenny, zespół nagrobków, jak również zachowaną zieleń historycznego cmentarza.
Cmentarz wojenny w Koszycach Małych został zaprojektowany przez wiedeńskiego rzeźbiarza Heinricha karla Scholza. Założenie, któremu nadano numer 196, zrealizowano w 1915 roku. W mogiłach zbiorowych i grobach pojedynczych pochowano 34 żołnierzy z armii austro-węgierskiej i 52 z armii rosyjskiej. W 1962 roku w dwóch zbiorowych mogiłach pochowano także ekshumowane szczątki 17 Polaków zamordowanych w grudniu 1939 roku przez hitlerowców w laskach Żabianka i Skała.
Przeprowadzone w 2022 roku prace remontowo-rewaloryzacyjne objęły całość założenia. Rozpoczęto od zabiegów pielęgnacyjnych zabytkowego drzewostanu, usunięto samosiewy. Odsłonięto zewnętrzną część muru ogrodzeniowego, przy czym usunięto nadmiar ziemi i korzenie. Przeprowadzono konserwację pomnika zamykającego oś kompozycyjną założenia. Konserwacji i renowacji poddano betonowe elementy wraz z żeliwnymi aplikacjami krzyży i emaliowanymi tabliczkami z identyfikacją poległych, nagrobki mogił z 1962 roku oraz otaczający nekropolię mur kamienny. Odsłonięto, oczyszczono i przemurowano wykonane z piaskowca mury oporowe tarasów cmentarza.
Całościowe prace wpłynęły korzystnie na walory zabytkowego założenia galicyjskiego cmentarza z okresu pierwszej wojny światowej. Warto wspomnieć, że Gmina Tarnów dzięki systematycznej opiece nad tego typu zabytkami na swoim terenie uzyskała laury konkursowe dwa razy z rzędu.
